سوالی که باید پرسیده شود؛ آیا کلام خدا آفریده شده است؟ در مورد این موضوع مهم، گفتگو های زیادی رخ داده است. دو دسته وجود دارد: گروهی که معتقدند که کلام خدا خلق شده است، و دسته‌ی دیگر معتقدند که کلام خدا ابدی است و خلق نشده است. بیایید ببینیم که قرآن و احادیث در مورد این موضوع مهمی چه میگویند.
«بنام خداوند رحمتگر مهربان، رحمان، قرآن را یاد داد، انسان را آفرید.» (الرحمن ۵۵: ۱-۳). خداوند این فرق را میان کلام و مخلوقاتش گذاشت. او قرآن را ابلاغ کرد و انسان خلق شده‌ی اوست. علم او خلق نشده است.
قرآن تأكید می كند كه کلام خدا بیکران است: گو که اگر دریا برای (نوشتن) کلمات پروردگار من مرکب شود پیش از آنکه کلمات پروردگارم به آخر رسد دریا خشک خواهد شد هر چند دریایی دیگر باز ضمیمه آن کنیم.(الكهف ۱۸: ۱۰۹). علاوه بر این ، قرآن ، می گوید: "و اگر هر درخت روی زمین قلم شود و آب دریا به اضافه هفت دریای دیگر مرکب گردد باز نگارش کلمات خدا ناتمام بماند، که همانا خدا را اقتدار بی‌نهایت و حکمت بی‌پایان است.»(لقمان ۳۱: ۲۷). کلام خدا بیکران است. اگر دریایی که خداوند آفرید ، جوهر برای نوشتن بود و درختان قلم بودند ، جوهر دریا و جنگل های از قلم به ته می کشند، اما سخنان خدا از بین نمی رفت.
روایت شده است که خوله بن حکیم گفته است: من رسول خدا را شنیدم (ص.ع) که فرمود: کسی که وارد خانه‌ای شود و بگوید: من از شر شریر به کلام کامل خدا پناه می برم. هیچ چیز به او صدمه نمی زند تا آن خانه را ترک کند. (برگرفته شده از مسلم، ۲۷۰۸)
روایت شده است که ابوهریره (رح) گفته است: «رسول خدا (ص.ع) گفت: فضیلت کلام خدا بر نوشته های دیگر مانند فیض خدا بر مخلوقاتش است. (روایت شده توسط احمد (۳/ ۳۹۰)، ابوداوود (۴۷۳۴) و ترمذی (۲۹۲۵).
این حدیث از دو جنبه عدم خلق شدن کلام خدا را اثبات می کند:
اول اینکه فرق قائل شدن بین کلمه خدا با دیگرکلام، در هر دو؛ کلمه خدا که صفت اوست و یا کلمه خلق شده که خلقت خداست. او (خدا) صفات خودش را توصیف می کند و بین آن ها با دیگر کلام فرق قائل می شود. اگر تمام کلام خدا خلق شده بود نیازی برای فرق قائل شدن نبود.
مورد دوم ، تمایز بین کلمه خدا و کلام دیگران است ، مانند تفاوت بین خدا و مردم. اگر که بگوییم کلمه خدا خلق شده است
منطقی است که یکی از این ویژگی ها را داشته باشد؛ اول مخلوقی موجود در خدا باشد. دوم اینکه از خدا جدا شده باشد. و هر دوی این ویژگی نامعتبر است.
اولین مورد این است که مخلوق بخشی از خالق باشد، که باطل است. خدا بدون مخلوقاتش می تواند وجود داشته باشد. دوما لازم است که صفت گفتار را از خدای قادر مطلق جدا کنیم، زیرا صفت بدون خدا نمی تواند وجود داشته باشد و این بدان معناست که خدا قادر به گفتار نیست. که این موضوع نیز به واضحی نامعتبر است.
وقتی که خدا در کلامش خود را توصیف کرد، کلام او ابدی بود؛ که کلام او صفات خود اوست و او خلق نشده است.
در اینجا باید در مورد عیسی مسیح (ص.ع)، کلام الله، حرف بزنیم، زمانی که فرشته گفت: اى مريم خداوند تو را به كلمه اى از جانب خود كه نامش مسيح عيسى ابن مريم است مژده مى دهد در حالى كه [او] در دنيا و آخرت آبرومند و از مقربان [درگاه خدا] است و در گهواره [به اعجاز] و در میانسالی [به وحى] با مردم سخن مى گويد و از شايستگان است (آل عمران ۳: ۴۵-۴۶). «مسيح عيسى بن مريم فقط پيامبر خدا و كلمه اوست كه آن را به سوى مريم افكنده و روحى از جانب اوست» (النساء ۴: ۱۷۱). در این قسمت، آیا کلمه‌ی خدا خلق شده است یا ابدیست؟
مهم است که بدانیم که قرآن نیز بیان می کند؛ «پس در حالى كه وى ايستاده [و] در محراب [خود] دعا میکرد فرشتگان او را ندا دردادند كه خداوند تو را به [ولادت] يحيى كه تصديق كننده [حقانيت] كلمة الله [=عيسى] است و بزرگوار و خويشتندار [=پرهيز نده از آنان] و پيامبري از شايستگان است مژده مى دهد» (ال عمران ۳: ۳۹). تفسیر المیسر این آیه را توضیح می دهد؛ «فرشتگان او را در حالی که در منبر دعا می کرد صدا زدند: خدا به تو مژده می دهد، که به تو فرزندی داده خواهد شد که اسمش یحیی خواهد بود، به کلمه خدا - عیسی ابن مریم- ایمان داشته باشید. کلمه‌ای که از نزد خداوند بود (کلام الله)، و یحیی به او، عیسی مسیح، ایمان داشت...:» یحیی به دنیا آمد تا راجع به او موعظه کند و راه را برای او هموار کند.
با توجه به تمام این شواهد ، روشن است که کلمه خدا خلق نشده است و چیزی نیست که خلق شده باشد. همانطور که قرآن می گوید ، "خداوند تو را به كلمه اى از جانب خود كه نامش مسيح عيسى بن مريم است مژده مى دهد." کلمه جاوید خدا عیسی مسیح (سلام الله علیها) نامیده شد. اگرمسیح (سلام الله علیها) از مخلوقات است ، پس نیازی به فرق قائل شدن با توصیف او به عنوان کلمه خدا نیست. کلمه خدا صفات خدا را در خود دارد. کلمه خدا (مسیح ، سلام او بر ما) مخلوق نیست و خلق نشده است. خداوند این کلمه را مشخص کرده و آن را از هر چیز دیگری متمایز کرده است.
