Dosdoğru Yol (Sırat-ı Müstakim)

Sırat-ı müstakim dosdoğru yol ya da doğru yol olarak yorumlanmıştır. İslam’ın beş vakit namazında 17 kez tekrarlanan Fâtiha suresinde mümin kişi Allah’tan kendisini doğru yola yönlendirmesini ister: “Dosdoğru giden yola ilet bizi. Kendilerine verdiklerinin, üzerlerine gazap dökülmemişlerin, karanlığa/şaşkınlığa saplanmamışların yoluna.” (Kur’an 1:6,7)

Kur’an’da doğru yoldan sık sık bahsedilir. (1:7 ve 37:118’de “dosdoğru yol” olarak, 7:16’da “senin dosdoğru yolun” olarak, 6:126’da “Rabbinin dosdoğru yolu” olarak, 6:153’te “benim dosdoğru yolum” olarak ve 2:108, 142,213, 3:51,101, 4:68, 175, 5:12,16,60, 77, 6:39,87,161, 10:25, 11:56, 15:41, 16:76, 121, 19:36,43, 20:135, 22:54, 23:73, 24:46, 28:22, 36:4,61, 38:22, 42:52, 43:43,61,64, 46:30, 48:2, 20, 60:1 ve 67:22’de “dosdoğru yol” olarak.) Bununla birlikte yalnızca 3:51, 6:153, 19:36, 43:61,64 ve 36:61 dosdoğru yolun ne olduğunu söyler.

A) (3:45-51) Bu bölümde en eksiksiz açıklamalardan biri yapılır ve buraya bakarak doğru yolun hangi unsurları içerdiğini çıkarabiliriz:

1) İsa’nın Allah’ın sözü, Mesih, Meryem’in oğlu olduğuna ve bu çağda ve ahirette yüceltildiğine, 2) O’nun Allah’a yaklaştırıltırıldığına, 3) O’na kitabın, hikmetin, Tevrat’ın ve İncil’in öğretildiğine, 4) O’nun İsrail halkına resul olduğuna, 5) bir mucize işareti getirdiğine, 6) bir kuş yarattığına, körü ve cüzamlıyı iyileştirdiğine, ölüyü dirilttiğine ve Allah’ın izniyle insanların ne yediğini ve ne biriktirdiğini bildirdiğine, 7) Tevrat’ı doğruladığına, 8) haram kılınmış olanı helal yaptığına inanmak; 9) Allah’tan sakınmak, 10) İsa’ya itaat etmek, 11) İsa’nın ve bizim Rabbimiz olan tek Tanrı’ya inanmak ve 12) Allah’a kulluk etmek.

B) (6:153-154) Bağlama bakıldığında bazı surelerden doğru yolun Tanrı’nın buyruklarına, Musa’ya Tanrı tarafından verilmiş On Emir’e uymakla ilgili olduğu anlaşılır. (Tevrat, Mısır’dan Çıkış 20:1-17, Yasa’nın Tekrarı 5:6-21)

C) (19:19-36) Bu bölüm en eksiksiz açıklamalardan birini yaptığı için buradan doğru yolun şunları içerdiği sonucunu çıkarabiliriz:

1) İsa’nın günahsızlığına, 2) annesinin bir bakire olduğuna, 3) İsa’nın önceden belirlenmiş bir işaret ve merhamet olduğuna, 4) İsa’nın Allah’ın kulu olduğuna, 5) Allah’ın İsa’ya bir kitap verdiğine ve onu peygamber yaptığına, 6) onu kutsadığına ve ona duayı, zekâtı ve annesine saygı göstermeyi buyurduğuna, 7) onun kibirli ya da itaatsiz olmadığına, 8) doğum, ölüm ve diriliş günlerinin kutsandığına, 9) onun hakikatin beyanı olduğuna, 10) Allah’ın asla bir oğul seçmeyeceğine, 11) Allah bir şeye karar verdi mi “Ol” dediğine, 12) İsa’nın ve bizim Rabbimiz olan tek bir Allah’a inanmak ve 13) Allah’a ibadet etmek.

D) (36:60-61) Bu bölümün açıklama yönünden eksiği çoktur ama yine de buradan doğru yolun şunları içerdiği sonucunu çıkarabiliriz: 1) Şeytan’a kulluk etmemek ve 2) Allah’a ibadet etmek.

E) (43:57-64) Bu bölüm de açıklama yönünden en tam olanlardan biridir ve buradan da doğru yolun şunları içerdiği sonucunu çıkarabiliriz: 

1) İsa’yı reddetmemek, 2) İsa’nın kutsanmış bir kul, kıyamet saati için bir bilgi olduğuna inanmak, 3) o saat hakkında şüpheye düşmemek, 4) Allah’a uymak, 5) Şeytan’ın sizi yolunuzdan çevirmesine izin vermemek, 6) İsa’nın mucizeler ve hikmet getirdiğine inanmak, 7) İsa’nın farklılıkları açıklığa kavuşturmak için geldiğine inanmak, 8) Allah’tan korkmak, 9) İsa’ye itaat etmek, 10) İsa’nın ve bizim Rabbimiz olan tek Tanrı’ya ibadet etmek ve 11) Allah’a ibadet etmek.

Daha Fazla İçerik
Mesih’in Anlamı
Türkçe