بە بێ ڕزگارکەر، دەبێت پشت بە کردەوە چاکەکانی خۆمان ببەستین، کە لەوانەیە پاداشتی ڕەحمەتی خودا بێت. مەسیحیەکان باوەڕیان وایە کە عیسا لە خاچ ئازاری چێشت، بۆ ئەوەی خەڵاتی ئازادی ژیانی هەتاهەتایی وەربگرن (ئەفیسیان ٢ :٨-١٠). ئێمە ئەم دیارییە لە ڕێگەی باوەڕەوە وەردەگرین. زۆربەی موسڵمانان ئەم بیرۆکەیە بە نادروست ده زانن و قبوڵی ناکەن. ئەوان بڕوایان وایە کە هەڕەشەی دۆزەخ بۆ خێراکردنی ژیانی ڕاست و دروست و کردەوە چاکەکان پێویستە. ئەگەر ڕزگاری دیاری بێت، ئەوان سەرسام ده بن، کەواتە هاندەری ژیانێکی ڕاست و دروست ده بێ چی بێت؟
بەڵام مه سیحیه کان لە هەموو جیهاندا بە کارە باشەکانیان ناسراون، بۆ نمونە دامەزراندنی نەخۆشخانە و قوتابخانە و هەتیوخانە و بەرنامەکانی تر ئەوان ئەم کردەوانە ناکەن بۆ چوونە ناو شانشینی خودا، بەڵکو بۆ وەڵامدانەوەی فەزڵ و نیعمەتی ڕزگاری خودا ئه نجامی ده ده ن. ئێمە باوەڕمان وایە کە ڕۆحی پیرۆزی خودا لە ئێمە دەژی و هانی ئێمە دەدات کە کاری چاک بکەین.
قورئان تەنها ڕێگەیەک بۆ چوونەناو باخی هەتاهەتایی پێشکەش دەکات، ئەو ڕێگەیەش تەنیا پشت بەکردەوەی کەسایه تی خۆمان دەبەستێت.
موسڵمانەکان باوەڕیان وایە
- هیچ ڕزگارکەرێک نییە:• لە ڕۆژی داوه ریدا هیچ کەسێک ناتوانێت یارمەتی ئەوی تر بدا. (الانفطار ۸۲: ۱۹، فطر ۳۵: ۱۸، الزمر ۳۹: ۷)
- تۆمار کراوه ی کاره کان.• هەموو کەسێک پاسەوانی هەیە، هەموو چاکە و خراپەکانی تۆمار دەکات، بەو جۆرەی کە لە ڕۆژی قیامەتدا بچووکترین چاکە و خراپەی تێدا دەردەکەوێت. (الزلزله ۹۹: ۷-۸)، چاکه کان دڵخۆش دەبن و خراپەکارەکان ئاگریان تێبه ر ده ده ن و هیچ هەڵهاتنێکی تێدانیە(الانفطار ۸۲: ۱۰-۱۵). بەخوێندنەوەی قورئان دەتوانین لیستێکی تەواو لەکارو کردەوەکان بدۆزینەوە بۆ ئەوەی موسڵمانێک لەڕۆژی حوکمدا فەزڵ و بەخشندەیی خودا بەدەست بهێنێت.
- پێوەرەکان(مقیاسه کان).• کردەوەی هەر کەسێک بە پێوەرێک ده کێشرێت، لەڕۆژی قیامەتدا ده پشکندرێت. ئەگەر کردەوەچاکەکان قورستر بن، ئەو کەسە بەختەوەری هەتاهەتایی دەبێت و پاداشتی هەر کردەوەیەکی چاکیش دوو ئەوەندە دەبێت.( النسا ٤: ٤٠) ئەگەر سووک بێت، ئەوا چاڵە ئاگرینە بێ ئینتیهاکه جێگای ده بێت( القارعه ١٠١: ٤-١١)
- شەیتانەکان• . خوا شەیتانەکان دەنێرێتە سەر کافران بۆ ئەوەی هانیان بدات بۆ یاخیبوون( مریم ١٩: ٨٣).
- ڕەحمەت بۆ موسڵمانان.• خوا بەزەیی بەچاکاندا دێت، ئەوانەی کەباوەڕیان بە ئایەتەکانی هێناوەو شوێن پێغەمبەرەکەی دەکەون(الاعراف ۷: ۱۵۶-۱۵۷، الزمر ۳۹: ۹) چاکان و خواناسان( متقین) لەڕۆژی قیامەتدا ئەو کەسانەن کە ١) باوەڕیان بەخوا هێناوە، ٢) لە نوێژدا هه میشه هه ن، ٣) بەخشندەیی ئەو شتانەی کەپێشکەشمان کردوون، ٥) باوەڕیان بەو ئایەت و ئایەتانە هەیە کەپێغەمبەر بۆی هێناون ٥)ئیمانیان به ئیلهاماتی پێش خۆیان هه یه.
- بەخشینی نهێنی( صدقه ).• بەخشینی زەکات زۆر باشە، بەڵام ئەگەر بە نهێنی پارە بدەیت بە هەژاران، ئاوا کەفاره یی هەندێک لە گوناهەکانت بە دەست دێت. (البقرە ٢ :٢٧١)
قورئان دان بە ئایەتەکانی پێشوودا دەنێت (تەورات و زەبوور و ئینجیل) و دەڵێت کە "اهل کتاب" بە پێی ئەو ئایەتە دادگایی دەکرێن کە پێشتر پێیان دراوە (المائده ٥: ٤٣-٤٤). بنەمای حوکم لە کتێبی پیرۆزدا یاسای خودا و وەفاداری به وانه. حوکم لە قۆناغەکاندا وەسف دەکرێت، وەسفی کورتی قۆناغەکان دەکرێت بەم شێوەیە دابنرێت:
- ١. کۆبونه وه که ی دادگا:"ڕووبارێکی ئاگرین تێدەپەڕی، لەبەردەمیەوە دەڕۆیشت. بە هەزاران هەزار خزمەتیان دەکرد و بە دەیان هەزار دەیان هەزار لەبەردەمیدا ڕاوەستابوون. ئینجا دادگا دانیشت و کتێبەکان کرانەوە."( دانیال ٧: ١٠)
- ٢. بڕیاری دادگا:" هەتا خودای جاویدانی هات و حوکمی دەرکرد لە بەرژەوەندی گەلە پیرۆزەکەی خودای هەرەبەرز، کاتی هات بۆ ئەوەی خاوەنداریێتی پاشایەتییەکە بکەن."( دانیال ٧: ٢٢).
- ٣. ئیجرای حوکمی دادگا:حوکمەکە نە تەنها لەسەر ساڵحه کانه ، بەڵکو لەسەرتاوانبار که ری ئه وانیانی شەیتانیشه. بۆیە لە دانیال ٧ :٢٦-٢٧ نووسراوە" جا دادگا دادەنیشێت و دەسەڵاتەکەی لێ دادەماڵن بۆ ئەوەی بە تەواوی کۆتایی پێ بێت و لەناوبچێت. پاشایەتییەکە و دەسەڵات و گەورەیی پاشایەتییەکە لەژێر هەموو ئاسماندا دەدرێتە گەلە پیرۆزەکە، گەلی خودای هەرەبەرز. پاشایەتییەکەی پاشایەتی هەتاهەتاییە و هەموو دەسەڵاتداران دەیپەرستن و گوێڕایەڵی دەبن."