“De ki: ‘Ey insanlar! Ben sizin tümünüze Allah’ın resulüyüm! Göklerin ve yerin mülkü o Allah’ındır! İlah yoktur O’ndan başka! O diriltir, O öldürür. O halde, Allah’a ve resulüne iman edin; Allah’a ve onun sözlerine inanan o ümmî peygambere iman edip uyun ki, doğruya ve güzele kavuşabilesiniz.’” (A’raf Suresi 7:158)
Kur’an bu surede gerçek inancın ne olduğunu açıkça belirtir:
- Göklerin ve yerin kralı Tanrı’ya
- Allah’tan başka İlah olmadığına
- Yaşam verenin ve öldürenin Tanrı olduğuna
- Tanrı’ya ve O’nun sözlerine ya da sözüne inanmak
- Ümmi peygamberin inancına iman etmek
Bu noktada ümmi peygamberin inandığı Tanrı’nın sözlerinin ya da Tanrı’nın Sözü’nün neler olduğu sorusu ortaya çıkıyor. Burada bazı Kur’an yorumcularının bu sureyle ilgili söylediklerini paylaşmak isterim.
“O’nun sözleri Her Şeye Gücü Yeten Tanrı’nın Tevrat, İncil ve Kur’an’da yazılmış sözleridir.” (Kurtubi Tefsiri)
“Mücahid ve Suddi şöyle dedi: Meryem oğlu İsa demektir ve ‘O’nun Sözü’ anlamına gelir.” (Begavi Tefsiri). and it reads ‘His Word’.” (Tafseer al-Baghawi).
“Diğerleri dedi: ‘Kim ki Allah’a ve O’nun sözlerine inanır, şöyle der: “Meryem oğlu İsa, esenlik O’nun üzerine olsun…” Ve Muhammed ibn el Hüseyin bana dedi ki: “Ahmed bize anlattı, bize anlattı ve bize anlattı: ‘Allah’a ve O’nun sözlerine inanan’ Meryem Oğlu İsa’dır.” (Taberi Tefsiri)
Bu nedenle, gerçek inanç yalnızca Tevrat’a, İncil’e ve Tanrı’nın Sözü olan Meryem Oğlu İsa’ya duyulan inanca dayanır. Gerçek inanç, Tanrı’nın sözlerinin, Tevrat’ta ve İncil’de Tanrı’nın Sözü İsa Mesih (esenliği üzerimize olsun) hakkında bildirdikleridir.
Gerçekten de Kur’an da bu inancı Tevbe Suresi’nde açıkça ortaya koyar: “Allah’ın yanında hahamlarını ve ruhbanlarını da rabler edindiler. Meryem’in oğlu Mesih’i de öyle. Oysa kendilerine tek olan Allah’tan başkasına ibadet/kulluk etmemeleri emredilmişti. İlah yok o tek Allah’tan başka. Onların ortak koştuklarından arınmıştır O.” (Tevbe Suresi 9:31) Burada gerçek inancın Tanrı’ya ve Mesih’e (Tek ve Gerçek Tanrı) ibadet olduğunu görüyorsunuz.
“Bir de, melekler şöyle demişti: ‘Ey Meryem! Allah seni, kendisinden bir kelimeyle muştuluyor. Adı, Meryem’in oğlu İsa Mesih’tir. Dünya ve âhirette yüz akıdır. Allah’a yaklaştırılanlardandır.’” (Âli İmran Suresi 3:45)
“Zekeriyya mihrapta durmuş dua ederken/namaz kılarken, melekler ona şöyle seslenmişti: ‘Allah sana, Allah’tan bir kelimeyi doğrulayıcı bir efendi; nefsine egemen bir benlik, hayır ve barışı sevenlerden bir peygamber olarak Yahya’yı müjdeliyor.” (Âli İmran 3:39)
Bu surenin yorumunda Taberi şöyle der: “Tanrı’dan bir sözü tasdik ediyordu. Dedi ki: ‘Meryem oğlu İsa, Tanrı’nın sözüdür, adı Mesih’tir…’ Yahya, İsa’ya ilk inanandı ve onun Tanrı’dan bir söz olduğuna şahadet etti… İsa İbn (oğlu) Meryem’e inandı, O’nun yasasını ve yolunu takip etti… Dedi ki: O, İsa’ya, O’nun Tanrı’nın Sözü ve Ruh olduğuna inanan ilk insandı.”
Bu sureye Kurtubi’nin yorumu ise şöyledir: “O’ndan Söz diye bahsedilmesinin nedeni insanların yüce Allah’ın kelamı ile hidayet bulduğu gibi, O’nun vasıtasıyla hidâyet bulmalarıdır.”
Taberi’nin naklettiğine göre: “Meryem, İsa’ya gebe kaldığında kızkardeşi de Yahya’ya gebe kalmıştı. Yahya’nın annesi kızkardeşinin ziyaretine gittiğinde ‘Ey Meryem, benim de hamile kaldığımı haber aldın mı?’ diye sorunca Meryem ona ‘Ya sen benim hamile olduğumdan haberdar mısın?’ diye sordu. Yahya’nın annesi ona ‘Ben karnımdaki yavrumun senin karnındaki yavruna secde ettiğini hissediyorum’ dedi.” Nasıl olur da doğmamış bir çocuk başka bir çocuğa secde eder? Bunun anlamı çocuğun normal bir çocuk olmaması olabilir mi? Tanrı, peygamberlerinden birinin Tanrı’dan başka birine secde etmesine nasıl izin verir?
Muhyiddin İbnü’l Arabi’ye göre: “Söz, Tanrı tarafından vahyedilmiştir… Söz, ilahi olanın özüdür (hüviyet), başkasının değil” (Book chapters of the judgment Part II, s. 35). Arabi ayrıca, “Söz, Tanrı’dır/Tanrısallıktır,” demiştir (s. 13).
Kur’an, Zekeriya’nın oğlu Yahya’nın (Vaftizci Yahya) İsa’yı (esenliği üzerimize olsun) gördüğünde söylediklerini tekrarlar: “Yahya ertesi gün İsa’nın kendisine doğru geldiğini görünce şöyle dedi: ‘İşte, dünyanın günahını ortadan kaldıran Tanrı Kuzusu!... Ben de gördüm ve “Tanrı’nın Oğlu budur” diye tanıklık ettim.’” (İncil, Yuhanna 1:29-34)
Tanrı’nın Sözü İsa Mesih (esenliği üzerimize olsun) hakkında hem Tevrat’ın hem de İncil’in bildirdiği inanç nedir?
“Başlangıçta Söz vardı. Söz Tanrı’yla birlikteydi ve Söz Tanrı’ydı. Başlangıçta O, Tanrı’yla birlikteydi. Her şey O’nun aracılığıyla var oldu, var olan hiçbir şeyO’nsuz olmadı. Yaşam O’ndaydı ve yaşam insanların ışığıydı. Işık karanlıkta parlar. Karanlık onu alt edemedi… Söz, insan olup aramızda yaşadı. O’nun yüceliğini –Baba’dan gelen, lütuf ve gerçekle dolu biricik Oğul’un yüceliğini– gördük.” (İncil, Yuhanna 1:1-5, 14)
“Ben ve Baba biriz.” (İncil, Yuhanna 10:30)
“And this is eternal life, that they may know You, the only true God, and Jesus Christ whom You have sent… I do not pray for these alone, but also for those who will believe in Me through their word; 21 that they all may be one, as You, Father, are in Me, and I in You; that they also may be one in Us, that the world may believe that You sent Me. And the glory which You gave Me I have given them, that they may be one just as We are one” (Injil, John 17:3, 20-22).